مقدار و هنگام صحیح خواب

۱- خواب بدبختی : خوابیدن در وقت نماز است.

۲- خواب لعنت (فیلوله) : خواب بعد از طلوع آفتاب است که انسان را کسل می کند .

۳- خواب عذاب (عیلوله) : خواب بین الطلوعین ؛ از فجر (نماز صبح) تا طلوع آفتاب که مذموم و بد می باشد.

۴- خواب راحت (قیلوله) : خواب قبل از ظهر تا ظهر و بعد از نماز ظهر تا عصر است، که مستحب است و در آن وقت اگر کسی خوابی ببیند دروغ نمی شود . و این خواب رفع کننده کسالت و هضم کننده غذا است .

۵- خواب رخصت (خوابی که اجازه داده شده) : خوابیدن بعد از نماز عشا است.

۶- خواب حسرت : خوابیدن در شب جمعه است.

۷- خواب غیلوله : خواب آخر روز است که موجب بیماری است. (رک: پندها ی جاویدان ، ص ۴۴۹ و ۴۱۰)

 

خواب بین الطلوعین (فجر تا طلوع)

حضرت صادق (ع) : خواب بامداد شوم است و روزی را منع می کند و رنگ را زرد می کند و صورت را زشت می کند … و بدرستی که خداوند روزی را مابین طلوع صبح تا طلوع آفتاب قسمت می نماید … و مرغ بریان و ترنجبین بر بنی اسرائیل در این وقت نازل می شد ، هر که در این وقت خواب بود ، بهره او نازل نمی شد . (حلیه المتقین، ص۱۷۰)

خواب ابتداى روز

از رسول خدا (ص) نقل شده که : النوم من اول النهار خرق ؛( بحارالانوار، ج ۷۶، ص ۱۸۵)
خواب ابتداى روز جهل و بى خردى است .
مشابه این حدیث از امام باقر (ع) نیز روایت شده است.( دارالسلام ، ج ۳ ص ۵۳
)
اگر اول و ابتداى روز را همان بین الطلوعین بدانیم ، این حدیث درباره کراهت خواب بین الطلوعین خواهد بود که درباره آن کردیم .
اما اگر منظور از آغاز روز در این حدیث ، ساعات اولیه پس از طلوع خورشید باشد، این حدیث بیانگر مطلب تازه اى است . مرحوم محدث نورى در جلد سوم کتاب دارالسلام ص ۴۶ احتمال دوم را مى پذیرد.

خواب عصر

امام محمد باقر (ع)، خواب عصر را – که تقریبا دو سه ساعت پس از اذان ظهر آغاز مى شود – حماقت خوانده (دارالسلام ، ج ۳، ص ۴۴؛ النوم بعد العصر حمق ؛ خواب پس از عصر حماقت است) و رسول گرامى (ص)، در کلامى هشدار دهنده چنین فرمودند: ((هر کس پس از عصر خوابید و عقلش ربوده شد، تنها خودش را سرزنش کند.))(همان ؛ من نام بعد العصر فاختلس عقله فلا یلومن الا نفسه) کلام رسول خدا (ص) به اثر ویرانگر خواب عصر بر عقل و خرد آدمى اشاره دارد. بى گمان هر جا اهل بیت علیهم السلام ، ما را از کارى باز مى دارد، براى در امان داشتن ما از یک آسیب و خطر و حفظ ما از یک رنج و سختى احتمالى است . البته گاه مى فهمیم آن بزرگواران ما از کدام امر دردسر آفرین در امان داشته اند و گاه ، از درک حکمت کلام آنان عاجز مى مانیم . در هر صورت همواره حکمتى در سخنان و رهنمودهاى آل الله نهفته است.

خواب پیش از نماز عشاء

از رسول خدا (ص) روایت است که : ان الله کره النوم بین العشائین لانه یحرم الرزق (همان ، ص ۴۶)؛ خدا خواب بین نماز مغرب و عشا را مکروه شمرده است ؛ زیرا این خواب باعث محرومیت از روزى مى گردد. مشابه این حدیث ، احادیث دیگرى نیز وارد شده که همگى ، خواب بین نماز مغرب و عشا را باعث فقر و ندارى و از دست دادن رزق و روزى مى دانند.( همان ، ص ۴۳ و بحارالانوار، ج ۷۶، ص ۱۸۴ و ۱۸۵) اگر معناى روزى را به معناى وسیع آن – یعنى روزى مادى، علمى و معنوى – بگیریم ، آنگاه در مى یابیم که خواب پیش از نماز عشا تا چه اندازه زیان بار است.

گفتنی است که حدود ۸۵ درصد خواب، باید در شب باشد و فقط ۱۵ درصد آن در روز؛ زیرا خواب روز هرگز نمی‌تواند کیفیت خواب در شب را داشته باشد. ا خواب کردن بعد از طلوع صبح تا طلوع آفتاب و میان نماز شام و خفتن و بعد از عصر مکروه است و پیش از ظهر در وقت گرمی هوا و بعد از نماز ظهر تا عصر، خواب قیلوله است و سنّت است. لذا در اسلام، فقط در ماه های گرم سال است که خواب نزدیکِ ظهر، قیلوله و مستحب است.

خواب بعد از عصر مکروه است . چنانکه از امیرالمومنین(ع) روایت است خوابیدن بین الطلوعین و بین العشائین (بین نماز مغرب و عشاء ) موجب پریشانی و فقر می شود . (حلیه المتقین)

 

خواب بعد از ظهر(اذان تا عصر)

شخصی به خدمت حضرت رسول (ص) آمد و عرض کرد که من حافظه قوی داشتم و اکنون فراموشی بر من غالب شده است . حضرت فرمودند که آیا خواب قیلوله می کردی و حال ترک کرده ای ؟ گفت : بلی . حضرت فرمودند که باز خواب قیلوله بکن . چنان کرد و حافظه اش برگشت . و در روایت دیگر است که خواب قیلوله نعمت است و نیکو یاوری است بر بیداری و عبادت شب . (حلیه المتقین ، ص۱۷۰)

 

 

مطالب مرتبط

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *